SA SCOMUNIGA DE PREDI ANTIOGU: Testo

SA SCOMUNIGA DE PREDI ANTIOGU: Testo

 

Pòpulu de Masuddas,

chi a s’ora de acuiai

is cabonis e is puddas

basseis a scrucullai,

5.donaimia atentzioni

po totu su chi si nau,

si ap’ a tènni arrexoni

de cicai is crabas mias,

ca funt giai duas bias

10.chi dd’apu fatu notòriu

e custu at èssi su de tretzu

e ùtimu monitòriu.

Po chi nisciunu perou

no potzat allegai

15.ni chi si ni chi no,

avrincus de ignoràntzia

du torraus a manastai

sagundu sa costumàntzia

po òdrini de Munzannori. 

20.Po cuddus chi no ddu scint,

obrascendi a sa dia binti

de su mesi chi ddui est bassiu,

in una noti de scuriu

faci a su spanigadroxu

25.a is duas oras po is tres

fuant prus de cincu o ses,

chi, a pistola e a scupeta,

passaus funt in Gennereta,

s’eca ant assatillau

30.e is crabas i nd’ant liau

de mimi su Vicàriu;

chi est sagundu su sumàriu chi

ddui at fatu me in Cùria

su missennori Notàriu,

35.ca totu andat a tanori

de su chi at arrellatau

gopai Ninni su majori

cun totus is barracellus

e sagundu s’arrasutau

40.de su Giugi dellegau

de custa cumunidadi,

chi in drotina e sabiori

un antru no ddu i nd’adi.

45.is crabas fuant doxi

sentze chi sianta contadas

cuatru brabeis angiadas

i atras tres allatantis

chi cincu dis a innantis

50.po èssiri tropu pitias

i si ddui fuant istruias.

Ddui fut un angionedhu

sentza de tènniri s’annu,

chi a pàsciri, su scuredhu,

55.no podiat mancu bassiri,

ca ddi luxiat su piu

de cantu fut grassu,

ni a de noti ni a de dì.

Ddui fut su crabu mannu,

60.ddui fut su mascu de ghia

e un antru chi ndi teniat

chi dònnia annu, po Pasca,

sentze nienti de malu,

a una gomai mia

65.ndi fadia s’arregalu.

E po tali sinnali

potànt is pegus mius

totus sa guturada.

Potàt su crabu sou

70.po chi èssiri fatu scidu

sonalla e pitaiolu.

Su tontu! A no àiri sonau

candu ndi dd’ant liau,

ca ndi fuia bassiu

75.cun sa daga e is trumbonis,

ca si ant èssiri cagau

po fintzas is cratzonis.

Bastat, sigaus a nai

ca no mi bollu imbidrigai:

80.is brabeis fuant nieddas

e potànt po sinnali

is origas ispitzadeddas;

fuant is angioneddus

bellus i arrufadeddus

85.e po èssiri cannotus

fuant sentze coa

i a corrixedhus trotus.

Is mascus fuant totus

de una manta e unu culori:

90.ddui ndi fut unu brabudu

e un antru incorradori

e po tali sinnali,

poita sémpiri atumbàt,

unu corru dh’amancàt.

95.Is crabas e i su crabu

fuant a lana amasturada,

piu longu e piu crutzu,

e totu acaddajonada;

unu solu dhui ndi fut

100.chi caminàt a tzopu

poita nci fut arrutu

a intru de unu garropu.

Una i nd’ant lassau

ca fut totu arrungiosa

105.screpada e tziddicosa.

E una strumbonada de balla

ddis ghetint a s’amuntu

ca po èssiri a su scuru

no potànt s’ogu puntu!

110.Ehi… chi mi ndi fuia acatau,

minci e chi si at parau

e potau a segus de carru,

ca si nd’iat fatu andai

sciutus, mannus e nieddus,

115.sentze ni conca ni crobeddus.

Bastat, torreus a passu,

ca no mi bollu annischitzai.

A prus de su chi apu nau,

chi casi mi scarescia,

120.ddui fut su mascu sanau,

ca dònnia annu ddu bocia

po santu Liberau,

e po tali sinnali fut

a manta pinturina

125.e potàt un ogu sciopau

de una puntura de ispina.

Ecu totu, in concrusioni,

su chi est mancau a mimi.

Bàsciu pena de scomunioni

130.e scomunioni majori

a is chi ant furau a s’arretori.

Po òdrini de Munsannori

is chi nd’ant pigau abetu

e ddu tenint in serchetu

135.funt totus obrigaus

a ndi fai relatzioni

in Cùria o in cunfessioni,

chini iat èssiri chi si bollat

a ddu dèpiri dannuntziai

140.est obrigau a marolla.

Pòpulu disdiciau,

temeràriu e prepotenti,

chi non lassas cosa in logu,

ascuta e poni menti

145.a su chi narat predi Antiogu,

asinuncas t’impromitu

chi t’apu a fàiri unu scritu

chi peri is arranconis,

sartus e bidatzonis

150.de bestiàmini e de lori

no ddui at a abarrai cambu,

ni messàju, ni pastori

(ohi, amomia, oddeu)

e chi totu sa bidda intera,

155.sentza nisciuna spera,

ddui at a cabai in prumu

e mannus e pitius

a sa bia de su fumu!

Pòpulu archiladori,

160.abbandonau de giai

de sa manu de su Criadori,

torrandi a penitèntzia!

Si miticoi no ti sbòddias

de is afàrius de cuscièntzia

165.incapas ti ddui tròdhias.

Ischi… ischi… Liori

Liori cun totu cantus is tiàulus.

Ma poita est chi si nd’arrieis?

Ma labai ca seis malus,

170.peus de bosatrus no ddui nd’at

e seis in comunidadi

una màniga de ladronis.

Ni brabeis e ni angionis

e ni bacas e ni bois

175.no podint campai

siat de bidda o siat stràngiu

ca donniunu boit intrai

me in su cuu de su cumpàngiu.

E ita tiàulu de manera,

180.e ita totu imprabastais?

I apustis s’annischitzais

ca si nci ghetant a galera:

a sa fruca iat èssiri mellus

e dd’iat a nàiri prus beni fatu

185.ca seis tantis mraxanis

e furuncus che i su atu,

imbidiosus de s’allenu

chi si ndi satint is ogus,

praitzosus che i su cani

190.ca bolleis bivi de fura

e sentza de traballai,

malandrinus sentza de contu

e i su chi parit prus tontu

i ndi boddit sa musca in s’àiri!

195.Minci a nca seis bassius

infangaus fintzas a bruncu

in dònnia soti de pecau:

minci e chini s’at isbiddiau!

Chini, malintentzionau,

200.si aunit cun tres o cuatru

bribantis che a issu etotu

e cicant s’unu i a s’atru

po ddu torrai a pediri,

chi no ddu podint bociri.

205.Chini, malu pentzadori,

bogat famas a su bixinu

narendu chi fradi Crispinu

a is oras prus serchetas

aturat fendu marietas

210.e i dd’iat agatau su crabu

gioghendu cun sa pobidda,

candu chi totu sa bidda

ddu depit arraspetai

ca arrancu de gunnedda

215.no ndi dh’at andau mai.

Cropu de anca seis arrutus!

E a mimi no m’eis bogau,

aici si ndi boghint is ogus

e i s’aba de su figau,

220.chi a mesudi tocau

i mi seu abarrau

aundi est gomai Prudèntzia

a fai su meigama,

candu chi sa scuredda

225.no potàt mancu dentis

e sentza de contai

atrus incumbenientis?

Seis bosatrus is bribantis,

bagadius e bagadias,

230.chi a sa muda i a su scuru

i nci besseis a manu muru

candu no ddu est babbai,

ca tengu fintzas bregùngia

de ddu nai me in s’artari.

235.Ohi… amomia scura!

A no iscis ca ddu est s’inferru,

a no tènniri paura

de cussa bèstia de Lutziferru!

E no ddu bieis pintau

240.ca potat su frucaxu

e sa coa de atzraxu

cun farruncas de intruxu?

Cadebai a Coixedda,

cun is corrus trotoxaus

245.e is ungheddas de molenti

a gropas de su tzrapenti

ca potàt seti concas

sentze contai is iscropionis

pìbaras e caborus

250.chi ddui nd’at a ceddonis.

E tigris e lionis

e cantu no ddui nd’at!

Cantu brabaridadi!

Mincidissu e ita giogu

255.ddui fait unu tiauleddu:

a su sessu femininu

i ddi ghetat prumu scallau;

a su sessu masculinu

ddi brintat una barrina

260.chi ddi passat me in sa schina

e si ndi ddi bogat in culu.

Ahi, ddui nd’at de tremi

e de fàiri oratzioni

mancai fessit unu bremi. 

265.E non prangeis ancora,

ca seis totus crocobendi?

Sàtana, bessi a foras

de cussu fossu prefundu

e ingiriamidda a tundu

270.custa bidda de framassonis

e bogandeddus a truba

de peri is arranconis,

ca ti ddu cumandu deu:

poninceddis unu tarrori

275.a custa genti schirrioba

chi is domus s’isbéntuint

che i sa palla in s’axroba,

ca abbisòngiu est chi potint

su coru e su figau. 

280.Ma ita mincialli chi seu:

a chini prèdicu deu?

A is truncus o a sa pedra?

Ma chi tzèrriu… (no, medra!).

E chi fut po un’arriabi

285.sa scomùniga papabi

ddis betu in su mamentu

e i nd’apu a fai scramentu

ca i nd’ant a tènniri pena

cantu ddui nd’at in s’inferru

290.in su culu de sa cadena.

Prestu, gopai Ninni Frori,

su sragastanu majori,

biteimindi is candebeddas,

labai ca funt tres

295.asuta de su faristou,

una groga e duas nieddas,

cumantzaiddas a allui

e giai chi seis igui

arregollei su brebriàriu,

300.totus is arrasponsòrius

e cun s’antifonàriu,

sa capa de pontificabi

s’asprassòriu e su missabi

e istrepus cantu ddui at,

305.ca deu gei tengu innoi

sa scritura de is Profetas,

is oratzionis serchetas

e is brebus de Salamoni,

is salmus sabatinus

310.cun un’àtera oratzioni

cosa chi apu fatu deu:

Àlfea, beta, àgios, o Teu,

mega, solfa, eleison, imas,

vànitas, còpua e gimas,

315.disperdìtio demoniòrum

lìburus de gomai Osanna,

chi ant a trèmiri che i sa canna

totus is contribulaus

virtus, psalmòrum martiritzaus,

320.e is iscritus de predi Jacu.

Imoi bos apu a fai biri

s’onnipotèntzia mia

cun totu sa teologia

chi potu ananti de is ogus,

325.chi ant a fueddai is tiàulus

mancai fessint a arrogus

e cun s’ornamentàriu,

istrumentu poderosu

de mimi su Vicàriu,

330.chi at a fàiri amoddiai

po totu su sparimentu

su coru prus atzraxau

e ddu depit annichilai

mancai fessit de stocu

335.o chi potit in piturras

su pilu che tzudda de procu.

A duncas incumantzeus:

siant iscomunigaus

e anatematitzaus

340.ab hòmine et làtae sentèntiae

interdìtae suspensionis

censura de ònnia incremèntzia

de scomunioni majori

chi ddi fessit fruminada

345.de sa Cùria de Arromas,

de totu sa cambarada

de is Pabas e Cadrinalis

cun totus is tzaramoneris;

ddu nau e d’arrapitu:

350.chi siant iscomunigaus

e anatematitzaus

totus is chi funt brintaus

in s’eca de su Vicàriu,

chi no ddui siat divàriu

355.in peruna professioni,

siat in gradu e cunditzioni;

siant iscomunigaus

e anatematitzaus

totus is capus de is ladronis…

360.crobetoris e ischidonis

(e po cussu in custa bidda

i nci at tanti bribantis…)

a chini scidiat e scidi

su chi mi nd’ant liau

365.e no dd’at arrellatau.

Siant iscomunigaus

e anatematitzaus

is chi ant donau agiudu

o calincunu cunsillu,

370.siat mannu o siat pitiu

siat babbu o siat fillu,

e candu si nau a totus

s’at a intendi de seguru

mascus e fèminas puru.

375.E si de is pegus mius

algunu nd’ant bociu,

at èssiri iscomunigau

chini totu nd’at papau,

siat a pràngiu siat a cena

380.e at a patiri sa pena,

cumenti chi èssiri pisciau

in su Sancta Santòrum,

nìhilis mutatiònis

percussione clericòrum,

385.ca chi mi èssiri scorriau

fatu a befa e acracaxau.

Siant iscomunigaus

e anatematitzaus

a chini nd’at fatu prexu,

390.siat acanta o siat atesu,

is chi si ndi funt arrisus

e is chi si nd’ant a arriri

e de manera chi

passit sa scomunioni

395.de is babbais a is mamais,

de generatzioni in generatzioni,

e po chi totus cantus

aturint beni ligaus

ddus intregu a Berzebù,

400.su cumandanti generali

de totus cantus is tiàulus,

po chi ddus acudat issu,

missus et mincidissus,

dracones et òmnes abissus

405.spìritus procellosus,

strèpitus et stridores dèntiun

blansphemàntium et stridèntium,

po chi siant abruschiaus

comenti abruschiant is procus,

410.supter, supra, inter et foris

in carbònibus desolatoris…

ca seu totu strologau

de candu mi nd’ant furau

is crabas e is brabeis.

415.Po chi no potzant prus

arrapinai faci a susu

chi mi ddus cabint a fundu

in tènebras interiores

po no biri prus su mundu.

420.Ddus trumentint dònnia dia

a mangianu e a meria

cun centu e unu martòriu

po chi tzerrint agitòriu.

E in finis de totu custu,

425.po chi mroxant de assustu,

ant èssiri de totu is crèsias

de is biddas e de Casteddu

tocadas a sonu de motu

is campanas a mateddu,

430.e de morus e de cristianus

de trucus e prubicanus,

e po èssiri de sinnali

i nci betu is candebeddas,

sa stoba e su missabi

435.e strepus cantu dhu at

po chi siant apatigaus,

e aici s’ant a apatigai,

fillus de perditzioni,

maledictus in igne eternum

440.cun malis et tentationis

et stercus demoniorum.

Tronus, lampus e stracia

e bentus de dònnia genia

ddus potzant acumpangiai

445.et in testimònium veritatis

siant cum malandrinis

aqua, sulfur et ignis,

et geennam sempiterna,

chi no sciu ita tiau at èssiri,

450.et cum òmnibus perdìtis,

de su chi apu nau innantis

diabòlibus et spìritis,

rumòribus et terremotus

tengant a bius i a motus

455.eorundem et ipsorum

per òmnia sècula seculòrum.

E ita pentzastis ca brullamu

o mi pigastis po macu

candu si predicamu?

460.No est nudha ancora su sciacu:

gei mi dh’eis a nai

totu sa chiriella

candu feti si scongiuru

cun cust’àtera bagatella

465.chi no dd’eis agatai

nimancu me in su Credu.

Imoi gei nd’eis a intendi

fràsias e maladitzionis

de s’annu de Mrechisedecu,

470.de candu in su traberecu

su babbu nostu Aramu

iat frastimau su fini

de Martini e de Gaini

cun totu s’arratza insoru.

475.Imoi bollu biri su coru

de su prus prepotenti,

chin’at èssiri aici balenti

de no si spiridai

de sa frotza de is frastimus

480.chi bos apu a brabatai:

sùrgite ùngues et àngues

et latrones et furuncos

repetunde de abitàculis

et in sòrdibus sordescant

485.et nunquam compungìmini

mòriant impenitentes

et non àmplius revertìmini,

sùrgite de aquilònibus

et òmnibus contemnìscite,

490.chi a tzichirriu de is barras

potzais isciampitai

et òculis sprepeddatis

de crobus e istoris

sint in còrnibus fruconatis

495.et Sàtanas a sinistris

quadrigentos comburescant

et mulìeres necaturas

ca funt eguas pibirudas

sentza de nisciunu arreparu,

500.disperdantur, percutiantur

malus genus viperarum.

Scimbulatis et legatis

hòminis et femìnibus

comenti mallant is bois.

505.Truncus i àstuas

boghint e pampas de fogu biu,

Cum fùnibus acollaturas

in speluncam sempiternam

nunqua foras fugaturas.

510.Sùrgite, Baalam, de fornàcibus,

totu cantu sa canàllia

crucifìgite latrones

qui Vicàrium furavèrunt

et òmnibus disperdìmini

515.nisi totum reliquìmini

unde, tunde, disurpare,

contristatus stimulàntium

nec quemque salvos fìeri

eorundem ac flagellis

520.ànimis et corpòribus

frigoris et tempestate fame,

siti et nuditate

et nunquam pace in eis,

po sémpiri acabeis.

525.Po totu su chi eis fatu

chi totus is canis de pratza

bos cruxant avatu

e si sigant aundi seis.

Una passada de tronus

530.bos abruxit bius e bonus

e fatus a mutzioni,

a ncu si nd’arruat sa domu

e si ndi boghint a marroni,

chi si biant caminendu

535.cun sa conca de su genugu

e in su caminu paris

bos isdollocheis su tzugu,

fatzais arrastu de crabu

i arrastu de mraxani,

540.si ndi tirit dònnia cani

un’ancodeddu de croxu

i a pedra su bixinau

si tirit a motroxu,

e dònnia borta chi andais

545.a cicai fèmina allena

po fai su mabi crabinu

cussa cosa chi potais

no i ndi dh’ogheis prus

e che is canis acrobaus

550.atureis totu e is dus.

Sèmpiri chi eis a bassiri

po fàiri aciapa o a pastorai,

is budellus innia etotu

si ndi potzant abasciari

555.e si pongiat unu bentu

chi bos pesit a bolari

che i sa folla de su sramentu.

A ncu fatzais unu satu

de sa punta prus in atu

560.chi si ndi boddant a cullera

e dònnia borta chi a su prossimu

eis a disigiai mabi

sa sàngia, fillus mius,

si ndi boghint a cungiabi

565.e pudesciais a bius.

Su priogu e su fàdigu

bos cruxat a muntoni

cumenti su grugulloni

ddui currit a su trigu.

570.Sèmpiri siais isconsolaus,

tristus, sentze acunortu,

unu fàmini bos bengiat

chi bosaterus etotu

bos cumantzeis a mùssius

575.e si bengat gana de atripari

a chini si donat a papari.

E po pòdiri deu cannòsciri

cust’arratza de furuncus

si bessant corrus de mascu

580.e ungheddas de mobenti.

Sàtana, bruta bèstia,

cun arràbiu e furori

si dongat sémpiri molèstia.

S’enemigu de su Sennori

585.bos tentit de manera

chi mamas, babbus e fillus

totus a cropus de obrada

bos segheis is cillus.

Aici at èssiri su fini,

590.aici at a mòrriri chini,

o cunsillau o imbiau,

is crabas i nd’at liau

e is brabeis de predi Antiogu,

chi paxi no at a tènniri

595.ni arraposu in logu.

Custu serbat po is mascus.

Ita apu a nai imoi

a is eguas colludas?

Minci e chini si at parau!

600.Gei nd’eis cundiu sa bidda

cun centumilla maneras

de lussùria e disonestadi!

Tengu fintzas bregùngia

de dhu nai me in s’artari:

605.si ndi andais a Casteddu,

ita a nca feis me inní?

Nant c’andais a srebí;

unu tiàulu, a bagassai!

E fintzas po tres arriabis

610.bos feis iscrapuddai

de pustis chi su sodrau,

su sennori cavalleri

bos ant apicigau

su mabi furisteri.

615.E imoi a intru de bidha,

ita manera est custa,

ita tiau de farrìngiu?

Totu su logu est prìngiu

e acanta de isciopai.

620.Candu mai custu s’est biu:

is bagadias angiadas!

Eguas de su dimòniu,

a nch’est su matrimòniu

e is cartas de isposai?

625.Minci e chini s’at isbidhiau

e potau a segus de carru!

E bos santu Luxori,

chi seis su protetori

e su santu miu diciosu,

630.chi seis tantu poderosu

in celu, in terra e mari,

fadeimiddu su favori:

chi totus de su puntori

mroxant conca a pari.

635.Mirai chi si ddu nau:

si est chi mi ddu feis tènniri,

po èssiri meraculosu

eis a cannosci a mimi.

Bos apu a fàiri una festa

640.mancai de cade de s’atza,

ddui at a èssiri dònnia arratza

de genti furistera,

ddu ad a benni po fintzas

mrachesus de Castedhu,

645.ddui at a èssiri brufessioni

cun suitu e tamburinu,

guetus e fogadoni.

Mirai, si miticoi

no m’alcantzais sa gràtzia,

650.no eus a andai ceta-ceta

cun èsperus e cumpretas,

e pigu a santu Cristou

e bos me in su nìciu

abarrais sou sou.

655.E un’àtera cosa puru:

bos fatzu abarrai

sentza de làntia a su scuru.

E bosaterus, becus futudus,

ancora seis tostaus?

660.Deu s’abetu, labai!

Ni cun santus, ni cun tiàulus

no nci brulleis meda,

asinuncas oi etotu

i nd’eis a torrai sa sceda,

665.e s’apu a biri a baceddus,

fatus a cancarroni,

morendu me in sa bia

sentza de cunfessioni.

O creestis ca brullamu?

670.Oh, ita mobentis chi seis!

Epuru gei ddu scieis

chi su caràtiri miu

tenit s’autoridadi

de torrai su motu a biu.

675.Ellus e duncas? Ita est custu?

Malìnnius e discannotus,

chi bolleis degumai

po fintzas is satzerdotus?!

 

 

 

 

 

 

 

SA SCOMUNIGA DE PREDI ANTIOGU: Testoultima modifica: 2013-04-13T04:30:16+02:00da zicu1
Reposta per primo quest’articolo