Antonio Gramsci


 

   

e76a92c7d3cf854c2c5664100d1ab004.jpg

Cun sa Sardigna, cun sa genti e cun is logus suus, Antoni Gramsci no iat pèrdiu mai sa relatzioni: ma non sceti –comenti contant is Lìtteras suas scrittas in presoni- po s’affettu e po sa stima. Is regordus de sa pitzinnia e de sa primu gioventudi passadas in Ghilarza e in Casteddu candu studiàt in su Liceu “Dettori”, (1908-1911) fiant aturaus sempri fissus in sa memoria sua po cantu issu iat bìviu e dd’iant agiudau a si fai òmini de grandu dinnidadi. Ddi iant permìttiu puru de si fai unu caràtteri forti e corriatzu, s’ùnicu mèdiu, po issu, de fai fronti a is difficurtadis de sa vida sua turmentada e de ddas bìnciri : bastat a pensai, primu de totu, a su pesu de sa galera. Cussus regordus, dì po dì, iant donau a Gramsci is ideas po sighiri a pensai e po iscriri coment’e filòsofu e coment’e polìticu. De custas sufferèntzias, Gramsci iat chistionau meda e non pagu in un’artìculu de su 16 de abrili de su 1919, scrittu in s’ Avanti imprentau in Piemonte. Cuss’artìculu, intitulau I dolori della sa Sardegna, regordat totu su chi…
… iat nau:“nell’ultimo congresso sardo tenuto a Roma, un generale sardo: che cioè nel cinquantennio 1860-1910 lo Stato italiano, nel quale hanno sempre predominato la borghesia e la nobiltà piemontese, ha prelevato dai contadini e pastori sardi 500 milioni di lire che ha regalato alla classe dirigente non sarda. Perché –aggiungeva- è proibito ricordare, che nello Stato italiano, la Sardegna dei contadini e dei pastori e degli artigiani è trattata peggio della colonia eritrea in quanto lo stato <spende> per l’Eritrea, mentre sfrutta la Sardegna, prelevandovi un tributo imperiale”.
E non sunt cosas de nudda. Pròpiu in su Cungressu chi narat Gramsci, Enricu Carboni-Boy, deputau de su Parlamentu, iat demostrau cun un’appòsita relata ca is tassas fattas pagai in Sardigna coment’e prelievo fiscale fiant esageradas non sceti po totu su chi sa Sardigna podiat prodùsiri, ma po su rèdditu effettivu de is abitantis suus. “Il balzello finiat aici po paralizzare ogni forza produttiva e ogni risparmio”. De fattu, po effettu de cussu regimi fiscali, un’abitanti de sa Sardigna versàt a su Stadu 3,53 francus de impostas e resultàt, duncas, “gravato come quasi e anche di più sosteneva il Carboni-Boy – di quello di regioni ricchissime” coment’e su Piemonte (3,78 francus), su Lazio (3,56 francus) e sa Toscana (2,66 francus). Sempri Gramsci, su 14 de abrili de su 1919, in un’àteru artìculu intitulau a posta La Brigata Sassari e pubricau in l’Avanti! de su Piemonte, iat chistionau de isfruttamentu coloniali de sa borghesia de Torino in Sardigna. “Non siamo –narat s’istoricu sardu Federico Francioni- di fronte all’uso di una parola ad effetto, in quanto Gramsci dimostra di essere convinto dell’esistenza di un colonialismo esercitato ai danni dell’Isola” “Colonia, colonialismo –sighit Francioni- ecco due termini, potremmo dire quasi due parolacce che gli storici, gli intellettuali sardi, fatte poche, pochissime eccezioni, hanno sempre cercato di rimuovere, come dire di esorcizzare” E de colonialismu si trattàt, comenti si trattat ancora, oi in dì? -cun sa fura de su capitali verdaderu chi sa Sardigna teniat, primu de totu cun su sfruttamentu de is minieras e cun sa destrutzioni de is forestas sardas; -cun s’impositzioni de tassas esageradas e isproportzionadas chi s’abogau Carboni- Boy, in sa relata cosa sua in su Cungressu de is sardus in Roma, iat postu in craru, cun documentus pretzisus; -cun sa polìtica doganali –a pustis de su refudu de accordus cummertzialis cun sa Frantza- chi iat proibiu de fattu, a totus is produttus de sa traditzioni sarda, de èssiri presentis in is mercaus foras de sa Sardigna; -cun su disterru de is operàjus sardus –sa fortza chi podiat prodùsiri ricchesa vera- in America: nd’iat partiu prus de centumila; -cun s’affidamentu de is detzisionis prus importantis e de su poderi –coment’e sempri- a is baronis de Torino: cumentzendi de su Cunsillu de Amministratzioni de is Ferrovias Sardas e de calincuna sotziedadi mineraria aundi –comenti naràt Gramsci- is salarius fiant sustantziosus. :: Frantziscu Casula

 

 

Antonio Gramsciultima modifica: 2008-01-12T11:20:00+01:00da zicu1
Reposta per primo quest’articolo